Heydər Əliyev və Azərbaycan dili – Milli kimliyimizin dayağı

Azərbaycan dili bizim milli varlığımızın, mədəniyyətimizin, tariximizin və dövlətçiliyimizin əsas sütunlarından biridir. Bu dil yalnız bir ünsiyyət vasitəsi deyil, eyni zamanda xalqımızın yaddaşı, düşüncə tərzi və milli ruhunun daşıyıcısıdır. Bu səbəbdəndir ki, ümummilli lider Heydər Əliyev Azərbaycan dilinə hər zaman böyük önəm vermiş, onu qorumağı və inkişaf etdirməyi milli vəzifə kimi qiymətləndirmişdir.

Heydər Əliyev dil məsələsinə sadəcə bir mədəniyyət elementi kimi deyil, dövlət siyasətinin vacib istiqaməti kimi yanaşırdı. Onun təşəbbüsü ilə Azərbaycan dili sovet ideologiyasının üstün olduğu bir dövrdə belə qorundu, inkişaf etdirildi və rəsmi səviyyədə tanındı.

Sovet dövründə -1970-ci illərdə Azərbaycan SSR-in rəhbəri olan Heydər Əliyev, ölkədə Azərbaycan dilinin nüfuzunun artırılması üçün ciddi addımlar atdı. O dövrdə rus dilinin üstünlük təşkil etdiyi bir şəraitdə Azərbaycan dilinin hüquqi statusunu qorumaq böyük siyasi iradə və qətiyyət tələb edirdi. Bu kontekstdə, 1978-ci ildə qəbul olunan yeni Konstitusiyada Azərbaycan dilinin dövlət dili kimi qeyd olunması mühüm tarixi hadisə idi. Bu, təkcə hüquqi sənəd deyildi – bu, xalqın milli mənliyinə verilən önəmin rəsmi təsdiqi idi.

Müstəqillik dövründə sistemli dil siyasəti

Azərbaycanın müstəqilliyini bərpa etməsindən sonra, Heydər Əliyev dövlət dili siyasətini daha da gücləndirdi. Onun rəhbərliyi ilə dilin normativ bazası formalaşdırıldı, rəsmi sənədlərdə, təhsil sistemində və kütləvi informasiya vasitələrində Azərbaycan dilinin tətbiqi genişləndi. 2001-ci il 30 sentyabr tarixində imzaladığı “Azərbaycan Respublikasının Dövlət dili haqqında” Qanun, bu sahədə əsas hüquqi çərçivəni müəyyənləşdirdi. Həmin qanunla Azərbaycan dili təkcə dövlətin rəsmi dili kimi deyil, həm də milli-mənəvi sərvət kimi qorunmalı və inkişaf etdirilməli bir dəyər kimi qəbul olundu.

Heydər Əliyevin Azərbaycan dilinə verdiyi dəyər onun nitqlərində, çıxışlarında da aydın görünürdü. O, dili yalnız düzgün və aydın şəkildə istifadə etməklə kifayətlənmirdi, eyni zamanda xalqı da dilə sahib çıxmağa, onu sevərək öyrənməyə və qorumağa çağırırdı. Onun ədəbi dilə yaxın, zəngin və anlaşılan danışıq tərzi insanlarda dilə qarşı sevgi və hörmət hissini artırırdı.

Azərbaycan dili – Ulu Öndərin bizə qoyduğu mənəvi mirasdır.

Bu gün Azərbaycan dili müstəqil dövlətimizin rəmzlərindən biridir. Dünyanın müxtəlif ölkələrində yaşayan milyonlarla soydaşımız məhz bu dildə düşünür, danışır, yazır. Azərbaycan dili bizi birləşdirən, köklərimizə bağlayan güclü bir vasitədir.

Bu dəyərin bugünkü səviyyəyə çatmasında Heydər Əliyevin tarixi rolu danılmazdır. Onun müəyyən etdiyi dil siyasəti bu gün də davam etdirilir, zənginləşdirilir və yeni nəsillərə ötürülür.

Azərbaycan dili – Heydər Əliyevin xalqına əmanət etdiyi ən böyük mənəvi sərvətlərdən biridir. Bu dildə danışmaq, bu dili qorumaq və yaşatmaq – hər birimizin borcudur.

Teymur Həmidov – Bərdə şəhər Şəhid Alı adına 5 nömrəli tam orta məktəbin direktoru