Azərbaycan İran münasibətləri yeni formatda
Azərbaycan dövləti tarixən öz qonşu ölkələri ilə yüksək əlaqələr qurmuş, regionda sülhün davamlı olması üçün çalışmışdır. İran- Azərbaycan münasibətləridə məhz bu məsələrə bir nümunədir.
Xalqlarımız əsrlər boyu mehribanlıq, qardaşlıq şəraitində yaşayıb.
Bu gün dövlətlərarası münasibətlərimiz bu möhkəm təməl üzərində inkişaf edir. İran Prezidentinin Azərbaycana rəsmi səfəri əlaqələrimizin yüksək səviyyədə olmasının təzahürüdür.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin və İran İslam Respublikasının yeni seçilmiş Prezidenti Məsud Pezeşkianın 2025-ci il aprelin 2-də keçirilən görüşü, regional və ikitərəfli münasibətlər baxımından əhəmiyyətli bir mərhələ kimi dəyərləndirilə bilər.
Bu görüş bir neçə vacib aspektdən diqqətə layiqdir:
1. Yeni mərhələyə keçid:
İranda siyasi rəhbərliyin dəyişməsi fonunda Məsud Pezeşkianın ilk səfərlərindən birini Azərbaycana etməsi, Tehran-Bakı münasibətlərinin prioritet xarakter daşıdığını göstərir. Bu, eyni zamanda iki ölkənin qarşılıqlı etimada əsaslanan əməkdaşlığa davam etmək niyyətini ortaya qoyur.
2. Regional layihələrin aktuallığı:
Görüş zamanı Qəzvin-Rəşt-Astara dəmir yolu, “Şimal-Cənub” beynəlxalq nəqliyyat dəhlizi kimi layihələrin ətraflı müzakirəsi regional inteqrasiyanın sürətlənməsi baxımından önəmlidir. Azərbaycan bu dəhlizdə əsas tranzit oyunçulardan biri kimi çıxış edir və İranla birgə layihələr bu statusu möhkəmləndirə bilər.
3. Siyasi və təhlükəsizlik sabitliyi:
Son illərdə bölgədə baş verən geosiyasi dəyişikliklər fonunda Bakı ilə Tehran arasında münasibətlərin sabit və qarşılıqlı hörmətə əsaslanan səviyyədə saxlanması mühüm əhəmiyyət daşıyır. Prezident İlham Əliyev bu görüşdə bir daha suverenlik və daxili işlərə qarışmamaq prinsipinin altını çəkdi, bu da hər iki tərəf üçün strateji önəm daşıyır.
4. Yeni imkanlar və çağırışlar:
Səfər həm də ikitərəfli münasibətlərdə müəyyən gərginliklərin arxada qaldığını və yeni əməkdaşlıq imkanlarının formalaşdığını göstərir. Xüsusilə sərhəd bölgələrindəki əməkdaşlığın genişləndirilməsi, enerji və ticarət sahəsində yeni təşəbbüslər gündəmdədir.
Nəticə olaraq, bu görüş Bakı-Tehran münasibətlərində sabitlik və praqmatizmin qorunduğunu göstərir. Liderlərin dialoqa və qarşılıqlı faydalı əməkdaşlığa sadiqliyi, regionda sülh və inkişaf üçün mühüm mesaj kimi qəbul edilə bilər.
Liza Cabbarova- Bərdə RİHB yanında Ailə, Qadın, Uşaq Problemləri üzrə Komissiyasının üzvü